Histerektomi(Rahim Alınması Ameliyatı)
Dünyada ve ülkemizde en sık yapılan jinekolojik cerrahi işlemi rahim alınma ameliyattıdır. Yaklaşık her 100.000 kadından 300 ü rahim ameliyatına maruz kalacaktır.En sık histerektomi nedenleri arasında sayılabilecek nedenler arasında
Rahimdeki myomlar, Anormal Uterin Kanamalar,Servikal Displaziler,Rahim Sarkması (Pelvik Relaxasyon),Endometriozis en sık amelyat nedenleri arasında sayılmaktadır.Ancak histerektomilerin % 10 u kanser nedenli olmaktadır.En sık nedenleri arasında sırasıyla
- Myomlar (Uterin fibroidler)
- Rahim sarkması (Pelvik Relaxasyon)
- Düzensiz kontrol edilemeyen kanamalar(Meno-metroraji)
- Serviks kanseri (Rahim ağzı kanseri)
- Yumurtalık kanseri (over kanseri)
- Servikal displazi (prekanseröz)
- Endometriyal kanser (Rahim iç duvar kanseri)
- Doğum sırasında kontrol edilemeyen kanamalar sayılabilir
Histerektomi tiipleri
- Basit histerektomi (simple histerektomi)
- Radikal histerektomi(geniş cerrahi çıkarım sıklıkla tümoral durumlarda kullanılır)
- Supraservikal histerektomi
Basit histerektomide rahim (uterus) ve rahim ağzı (servix) birlikte alınmaktadır.Rahim,rahim ağzı ve vajen üst 1/3 lük kısmının alımında radikal histerektomi ve sadece rahmin alınıp serviksin yani rahim ağzının alınmaması şeklinde yapılan ameliyatlara ise subtotal histerektomi adı verilmektedir.
Uterin fibroidler yani myomlar en sık rahim alınma nedenidir.Myomlar rahmin nedeni belli olmayan anarşik dokusal büyümesidir.
Myom histerektomi uygulamalarının en yaygın nedenidir. Myomlar rahmin iyi huylu oluşumlardır, nedeni bilinmemektedir.Büyük çoğunluğu kansere dönüşmezler,ancak iyi huylu olmasına rağmen, myom, tıbbi sorunlara neden olabilir.Bu tıbbi sorunlar rahmin içindeki yerleşimine göre çeşitli sorunlara yol açmaktadır. Myomu olan hastalarda histerektomi yani rahmin alınma nedeni sıklıkla aşırı büyüklüğü bu büyüklüğün yarattığı basınç veya ağrı, ve / veya anemiye (kansızlığa) neden olucak kadar şiddetli kanama.
Pelvik relaksasyon(rahim sarkması) histerektomi ile tedavi gerektiren başka bir durumdur. Doğumla yada yaşla bozulan dokularda pelvik bölgede destek dokuları ve kaslarda gevşeme başlar ve rahim asıldığı bağlardan aşağıya vajene doğru inmeye başlar. Hafif gevşeme durumunda serviks vajina içine doğru iner bu duruma birinci derece prolapsus tanımlanabilir. İkinci derece prolapsusda rahim ağzı yani serviks vajinaya doğru iner ve ıkınma ile vajinadan dışarı çıkar Üçüncü derece prolapsus durumunda serviks vajinadan dışarı doğru çıkar ve total prolapsus adını alır. İkinci ve üçüncü derece rahim sarkması, histerektomi ile tedavi edilmelidir. Bir sistosel(mesane sarkması), rektosel(makat sarkması) veya üretrosel(idrar yolu sarkması), gibi bir gevşeme,vajinal ön duvarın zayıflığı, üriner inkontinans (istemsiz idrar kaybı), ve bozulmuş cinsel performans gibi semptomlara yol açabilir.Hastalarda sıklıkla idrar kaçırma özellikle stres durumunda yani öksürme, gülme, hapşırma ile idrar kaçağı eğilimindedir. Özellikle zor doğumlar pelvik gevşemeye neden olmaktadır . Pelvik relaksasyon yani rahim sarkmasından kaçınma için zor vajinal doğumlardan kaçınma ve faydalıdır ancak sezaryan olan hastalardada tek başına sezeryan ek risk faktörü varsa pelvik relaksasyon geliştirme riskini ortadan kaldırmaz.