İnfertilite ;bir yıl boyunca düzenli ve korunmaksızın cinsel ilişkiye rağmen gebeliğin oluşmaması olarak tanımlanmaktadır.İnfertilite bir çift sorunudur ve popülasyonda %15 civarındadır.Son yıllarda infertilite tanısı ve tedavisi hem ülkemizde hemde dünya üzerinde oldukça gelişmiş durumdadır.
Tedaviye başlanmadan önce çiftlerin birçok yönden değerlendirilmesi ve bu değerlendirmeler sonucunda tedavi sürecine başlanılmalıdır.Çiftlerin infertilite açısından değerlendirimeden önce ise bir yıllık bir bekleme kabul görülmektedir,fakat bilinen bir erkek infertiltesi mevcut ise yada kadının yaş faktörüde riskli bir grupta ise, bir yıl süresince bekleme yapılamayabilir.
Erkekte infertilitenin değerlendirilmesinde 4 ana başlık altında erkek değerlendirilmeye alınmalıdır.Bunlar ise;öykü,fiziki muayene,semen analizi vehormon düzeylerinin incelenmesidir.Bu değerlendirmeler hem maliyetsiz hemde oldukça hızlı ve noninvaziv yöntemlerdir.Bu değerlendirmeler erkeğin ilk değerlendirmeleridir,ve tedaviye başlamadan önceki dönemde erkeğin infertilite potansiyeli ile ilgilli bilgi sahibi olmamızı sağlayacaktır.Kayle alınabilecek bir erkek infertilite faktörü saptanmış ise buna neyin sebep olduğunun araştırılması gerekmektedir.
İnfertilitede erkeğin değerlendirilmesinde aşağıdaki amaçları içermelidir.
1-Erkeğin bir problemi varsa ortaya çıkartmak.
2-Erkeğin eğer ki düzeltilemeyecek bir problemi varsa,yardımcı üreme tekniklerinden yararlanılıp yararlanamayacağını belirlemek.
3-Erkeğin infertil olmasının altında yatbilecek ve hayatını tehdit edebilecek bi hastalık varmı bu öğrenilmeli ve varsa gerekli tedavinin uygulanması sağlanmalıdır.
4-Yarımcı üreme tekniklerini kullanıcaksak,daha sonraki kuşaklara ge.ebilecek genetik anamolileri araştırmak ve çözüm bulnmalıdır.
Erkekte düzetilebilir bir sorun var ise hemen yardımcı üreme tekniklerine başvrmak yerine,erkeüin tedavi edilmesi gerekir.
-ÖYKÜ-
Tedaviye başlanmadan önce hastanın öyküsü oldukça önemlidir.Erkekten alınan öykünün eksiksiz alınmasıda oldukça çok önemlidir.
1-MEDİKAL ÖYKÜ
Yüksek ateş,virami ve diğer infeksiyonlar organizmanın direncini bozar ve semen kalitesinin bozulmasınıda etkiler.Bunun yanı sırada bazı sistemik hastalıklar yani diyabet,kanser öyküsü gibi rahatsızlıklarda infertiliteye yol açabilir.Genetik rahatsızlıklarda erkekte infertiliteye neden olabilir.Erkeğin bu öyküleri eksiksiz alınmalıdır ki tedavi sürecinde karşımıza sorun olarak çıkmasın.
2-CERRAHİ ÖYKÜ
Erkek fertiliteye neden olabilecek bazı cerrahi işlemler geçirmiş olabilir,öykü alınırken bunlarada muhakkak değinilmesi gerekir.Erkeğin daha önceden orşiopeksi operasyonu yani tesis indirilmesi operasyonu geçirip geçirmediğine de değinimesi gerekmektedir.
3-FERTİLİTE ÖYKÜSÜ
Tedavi sürecine başlanmadan önce bu konuyada muhakkak değinilmesi gerekmekedir.Erkeğin geçmişte oluşturmuş olduğu bir gebelik olup olmadığı öğrenilmelidir.Ayrıca kişinin infertilite süreci ve bu süreçte gördüğü bir tedavi varsa bilgi sahibi olunmalıdır.
4-SEKSÜEL ÖYKÜ
Erkeğin bir ereksiyon problemi olup olmadığına açıklık kazandırılmalıdır.Çiftin cinsel ilişki aralıkları ve menstüral siklus aralıklarına dikkat edip etmediklerini öğrenmemiz gerekir.Ve cinsel ilişki alışkanlıklarında doğru bilinen yanlışların da aydınlatılması sağlanmalıdır.
5-AİLE ÖYKÜSÜ
Ailede kistik fibrozis,konjenital vas deferens agenezisi,interseks gibi rahatsızlıları olan bireyler olup olmadığı öğrenilmelidir.Ailenin diğer bireylerindede fertilite probleminin varlığı öğrenilmelidir.
6-ÇOCUKLUK ÇAĞI VE GELİŞİM ÖYKÜSÜ
Çocukluk döneminde geçirilen bazı hastalıkların fertiliteye yol açabileceğindn dolayı bu dönemde geçirimiş rahatsızlıklara dikkat edilmelidir.Puberte sonrası geçirilen kabakulak infertilite riskini arttırır.Çünkü bu hastalık sonrası orşit gelişebilir ve orşitte testis atrofisine neden olabilir.Erkeğin öyküsü alınırken bunlarada çok dikkat edilmelidir.
7-GONADOTOKSİNLER
Çeşitli zehirlerle yakın temasta bulunan bireylerde spermatogenetik aktivite olumsuz etkilenir.Ayrıca uzun süreli sauna ve sıcak oturma bonyolarıda testiküler ısı atrışı nedeni ile spermatogenezisi neatif etkileye bilir.
-FİZİKİ MUAYENE-
1-GENEL MUAYENE
İnfertilite problemi yaşayan erkeğin fiziki yönden detaylıca muayene edilmesi gerekmektedir.Çünkü herhangi bir sistemin problemi veya organında olabilecek prolemler sperm yapımını ve kalitesini olumsuz yönde etkileyecektir.
2-GENİTAL MUAYENE
Peniste üretral meatusun lokalizasyonu belirlenmeli ve penil kurvatür varlığı kesinlikle incelenmelidir.Penisin detaylıca incelenmesi ve penis cildinde herhangi bir lezyon veya skar doku olup olmadığıda incelenmelidir.Aynı zamanda skrotal muayenede testiserin skrotum içinde olup olmadığı ve penisin boyutları ve kıvamı belirlenmelidir.
-LABORATUVAR TESTLERİ VE SONUÇLARI-
Laboratuvar testleri ise tedavi sürecinin olmazssa olmazlarıdır bu testlerin analizlerine göre tedavide bizlere yol gösterecektir
1-Semen analizi
2-Hormonal değerlendirme
3-Ejekülasyon sonrası idrar analizi
4-Seminal früktoz tayini
5-Semen lökosit analizi
6-Antisperm antikor tayini
7-Sperm fonksiyon testleri
8-Radyolojik değerlendirmeler
9-Genetik değerlendirme
10-Testis biyopsisi