İdrar kaçırma kontrol edılmeye ve ıstemsız ıdrar tutama halıdır. Tıbbı adı urıner ınkontınasdır. Her yasta olabılsede lerı yaşlarda daha sık gorulur. Sureklı olarak tekrarlarsa hastalık kabul edılır. Idrar kaçırma kısının yaşam konforunu bozarç sosyal ve psıkılojık sorunlara yol acar.
IDRAR KAÇIRMA TİPLERİ:
STRES IDAR KAÇIRMA: kadınlarda kı ıdrar kaçırmanın en sık görülen tıpı oluşturur. Oksurme ve eğzersız gıbı çeşitli hareketler sırasında ıdrar kaçırılır.
SIKIŞMA TIPI IDRAR KAÇIRMA: guclu ve açıl bır tuvalete gıtme ıhtıyacı hıssedıldığı anda tuvalete yetişmeden ıdrar kaçırma olayıdır.
MİKS IDRAR KAÇIRMA: stres ve sıkışma tıpı ıdrar kaçırma bır arada olmasıdır.
TAŞMA IDRAR KAÇIRMA: Mesanede kapasıtesının uzzerınde ıdrar depolandığında ıdrar yapma zorunluluğu hıssetmede kucuk mıktarlarda ıdrar kaçırma olmaktadır.
IDRAR KACIRMANIN NEDENLERI:
*IDRAR KACIRMANIN EN SIK NEDENLERI:
-hormon eksikliği
-pelvık taban kaslarını zayıflığı
-norolojık hastalıklara bağlı idrar kaçırma
-ıdrar yolu enfeksiyonu
-prostat büyümesi
*YAYGIN RISK FAKTORLERI:
-Geçirilmiş pelvık ameliyatlar
-geçirilmiş prostat ameliyatları
-doğum
-menepoz
OLGULARDA GÖZLENEN SEMPTOMLAR:
-Anı işeme hissi
-ani işeme hisli kaçırma
-stres uriner kaçırma
-yeterınce mesaneyı boşaltmama hıssı
-sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyon
-pelvik ağrı
-cinsel ilişki de ağrı
-vajınalde dışarı sarkan şişlik.
IDRAR KAÇIRMADA TANI:
Tanıda tıbbı hıkayeyı ve fizik muayane onemlıdır. Ayrıa ıdrar torbasının görüntüsünü ve işlevını gösteren (urodınamı testlerı) çeşitli testler ve goruntu yöntemleriyle tanı koyulmaktadır.
IDRAR KAÇIRMANIN TEDAVILERI:
-Dıyet ve yaşam tarzı değişiklikleri
-mesane eğitimi
-pelvik taban kas egzersizleri
-Cerrahi tedaviler(askı yöntemleri)
ASKI YÖNTEMLERİ:
TRANSOBTURATOR ASKI YÖNTEMİ:
Hasta bacakları her ıkı yana açılacak şekılde yatırılır. Bisturi kullanarak mesaneyi 0.5cm uzaklıktan başlayarak tam kalınlıkta 1.5cm boyunda kesi yapılır. Makas kullanarak ıkı yanda kesi oluşur. Oluşan bu yolda cerrah işaret veya serçe parmağının ucunu dokunmak için sokabilir. Sağ ve sol hayali çizilerek küçük bir bistüri ile delinir. Önce bır tarafa kanca bu deliğe dik olacak şekilde derine doğru güç uygulanır. Kanca ucu işaret prmak ucunda hissedilir hissedilmez kanca yaklaiık 90 derece içe doğru döndürülüp subüetral insizyonda çıkarılır. Aynı işlem karşı tarafta tekrarlandığında pubislerin arkasından ilerletilmiş ve üretra altında yerleştirilmiştir. Uygun gerim saağlandıktan sonra insizyonlar kapatılarak işleme son verilir. Kontrole sıklıkla gerek yoktur, ancak şüphe varsa yapılmalıdır.Gerimin kontrolünü sağlamak için ayarlı askı kullanılabilir.
PARAÜRETRAL ASKI YERLEŞTİRME(TUT):
Hasta bacaklarını iki yana açacak şekilde yatırılır. Uygun sedasyon takiben mesanee 16 fr foley numaralı sondası yerleştirilir. Idrar torbası boşaltılır. Bistüri ile üretrada 0.5cm uzaktan başlayan tam kalınlıkta 1.5 cm boyunda kesi yapılır. Kanca ucu hastanın omzuna işaret etmektedir. Kanca çıkışı kolaylaştırmak için kancanın yukseldığı kısım bistüri ile 0.5cm uzunluğunda insize edilir. Kanca taşıyıcı kısmına yerleştiren meş karın duvarda çıkmış olur. Aynı işlem diğer tarafta da tekrarlanır. Hastaya sistoskopi yapılır. Mesanenin içinde olup olmadığı kontrol edilir. Askı geçiş alanı idrar torbasının yakın olması nedeniyle meşi buadan geçip geçmediği sistoskopiyle kontrol edilir.
PARAÜRETRAL ASKI YERLEŞTİRME:
Hasta bacaklaı iki yana açılacak pozisyonda yatırılır. Uygun sedasyon(anestezi) takiben mesaneye sonda yerleştirilir. İdrar torbası boşaltılır. 0.5cm uzaktan başlayarak tam kalınlıkta 1.5cmlik kesi yapılır. Yukardan aşağı askı yerleştirilmesi için özel dizayn edilmiş kanca kesiye yerleştirilir. Aynı işlem diğer tarafta da tekrarlanır. Hastaya sistoskopi yapılır. Meş kolları mesanede olup olmadığına bakılır.
RETROPUBİK ASKI:
Askı mutlaka fasyal planının altına yerleştirilir. Bunun içinde tam kat kesi yapılmalıdır. Kesi yapıldktan sonra her iki taraf makas ile açılır. Kanca çok yönlendirilirse aksesuardamarlarn yaralanması olasıdır.
TEK İNSİZYONLU MİNİ ASKILAR:
16 Nolu silikon katatere uygulanır ve üretranın uzunluğu ölçülür vajende üretranın hemen altında doğru tam kalınlıkta bir orta hat kesi yapılır. Oluşturulan boşluk uygulayıcının sığabileceği kadar olmalıdır. Uygulanan alet diseksiyon yapılan boşluğun içine doğru yerleştirilir. Çapanın yeterince yapıştığının test etmek için bandın serbest uçları çekilir. Aynı işlem karşı tarafta da uygulanır. Bandın serbest uçları kesilir sisteskopiye gerek yoktur. Ortalama operasyon süresi 5 dakikadır. Hastalar en geç 24 saat içinde taburcu edilir.
PRE-PUBİK ASKI(DTS ASKI):
Strese bağlı idrar kaçırma nedeniyle midüretral askı uygulaması sonrası idrar kaçıranlar bu olgularda gevşekliğe bağlı olarak üretrada yapışmama vardır. hasta ani hareketlerle idrar kaçırmada şikayetçidir. Genellikle stres inkontınans yoktur. Ölçülen idrar kaçağının tampon uygulanarak %50-70 azaltılabilmesi bu durum için bir testir. Operasyon diğer askılara benzememesine rağmen farklı olarak pubik kemiğinin ön yüzeyi ile kas tabanları arasıda yer alır.
İDRAR KAÇIRMA SORUNUNU ÖNLEYEN FAKTÖRLER:
– Kilo Kontrolü
– Düzenli egzersiz yapma
– Kabızlık sorunu ile mücadele
– Alkol tüketiminin önüne geçme
– Sigara kullanımının bırakılması
– Kafein kullanılmaması
– Ağır işlere kalkışmamak
– Sıvı tüketiminin mümkün mertebe azaltılması
– İdeal kiloda kalmak ( Aşırı zayıflık ve şişmanlık idrar kaçırma sorunu riskini arttırır)