LOHUSA;
Plesentanın çıkmasından üreme organlarının gebelikten önceki haline dönmesine kadar geçen süreyi kapsar. Bu dönem genel olarak 6 hafta olarak kabul edilir.
-TİTREME
Doğum sonrası titreme, normal doğum yapan kadınların %25-50’sinde görülür. Nedeni belli değildir. Destekleyici bakım ötesinde tedavisi yoktur. Anestezi ile ilgili ise ilaçla tedavi edilebilir.
-UTERİN İNVOLUSYON
Plasenta ve membranların doğmasından sonra kasılmalar, rahimin büyüklüğünü azaltır ve göbek hizasında sert, yuvarlak bir kütle olarak hissedilir. Rahim kas tabakasının kasılması kan damarlarını kopartarak kan akımını keser ve böylece doğum sonrası kanama önlemiş olur. Bebeğin eşinin ayrım yerindeki büyük damarların kan pıhtısı da bu alandan kan kaybını önleyen pıhtılaşma mekanizmadır.
Doğumdan hemen önce rahim 1000-1200g ağırlığındadır. Yedi günlük sürede 500g’dır ve 2 haftalık sürenin sonunda pelvis(leğen kemiği) içerisindedir. Doğum sonrası 6. haftada ise 50-70 ağırlığında ve gebelik önceki haline dönmüştür. Bu küçülme rahim kas tabakasındaki hücrelerinin sayısından çok boyutlarındaki küçülme ile olur.
Doğumla büyüyen rahimin eski halini alması 6 hafta kadar bir süre alır. Doğumdan hemen sonra rahimin eski halini alması zaman alırsa kanama meydana gelir.
-DOĞUM SONRASI VAJİNAL AKINTI(LOŞİ)
Dogum sonrası vajinadan gelen akıntıya LOŞİ adı verilir.İlk gelen taze kırmızı kan LOŞİ RUBRA olarak adlandırılır.Bu sıvının içinde kan ve doku parçaları bulunur.Bir kaç gün içinde miktarı azalır rengi açılır ve LOŞİ SEROZA’ya dönüşür.2 haftalık bir zaman dilimi sonrası daha koyu kıvamda ve açık renkli LOŞİ ALBA gelmeye başlar.Doğum sonrası 4 haftalık dönemde akıntı kesilir.Unutulmamalıdır ki;akıntı enfeksiyona yatkındır.bu yüzden temizliğe özen göstermek gerekir.
-RAHİM ZARININ YENİLENMESİ
Rahim zarının yenilenmesi hızlıdır ve 7. gün itibarı ile gebelik öncesi durumuna gelir ve 16-27. gün bu süreç tamamlanır.
-SERVİKS(RAHİM AĞZI)
Doğumdan hemen sonra rahim ağzı gevşek ve birkaç küçük, önemsiz kanama alanına sahiptir. Rahim ağzı normal doğum yapmışlarda yuvarlak değil yassı bir görünümdedir. İlk 3-7 gün, iki-üç parmağın geçişine izin verecek kadar açıktır; 10-14 gün sonra ise çok nadiren açıktır.
-VAGİNA
Doğum sonrası vajen sarkık ve düşük tondadır.Doğum sırasında zorlanan ve esneyen vajina dokusu yavaş bir şekilde iyileşmeye başlar ve 3 haftada bu iyileşme sürecini tamamlar.Son halini alan vajina asla eski haline geri dönemez.
.
-YUMURTALAR VE YUMURTLAMA
Emziren bir kadın için doğum sonrası dönem infertil bir dönemdir. Emzirmeyen kadınlarda yumurtlama 6 hafta içinde yeniden başlar. Ek besinsiz sadece emziren annelerde yumurtlama 6 ay kadar gecikir. Bu süreçte gebelik ihtimali %2’dir.
İlk adet görülme süresi değişken olmakla birlikte, emzirmeyen annelerde çoğunlukla doğumdan sonraki 12 hafta içindedir. Emziren annelerde bu süre uzar. İlk 6 hafta içinde görülen adetler nadiren ovulatuardır.
-MEMELER
Erken lohusalık zamanında memeler önemli değişiklikler geçirirler. 2. ve 4. gün arasında artan damarların belirginleşmesi ve renk veren maddelerin toplanması söz konusudur ve meme angorjmanı (ilk haftalarda memede cok kan birikmesi sonucu oluşan ağrı) görülür. Memede sütlenme başlar ve çeşitli hormonlar tarafından kontrol edilir. Süt üretimi spontan olur ancak emme ile aktive edilir. Sütlenme bir kere elde edilirse devamı için önemli uyaran emmedir. Mesaj, sinirler yoluyla hipotalamusa(beyinden salgılanan hormon) iletilir ve oksitosin(sütün çıkmasına sebep olan hormon) üretim, salınımında artış olur.
Bazı anneler bebeklerini yetersiz süt üretimi, çökük meme başı, meme hastalıkları ve bazı emzirme için uygun olmayan ilaç kullanımları gibi nedenler ile emziremezler. Bazıları ise emzirmemeyi seçebilir.
-KALP-DAMAR SİSTEMİ
Doğumun 1. ve 2. evresinde kardiyak güç düzeni artar. Rahim boyularının küçülmesi sistemik dolaşıma önemli miktar sıvı geçmesi neticesinde doğumdan hemen sonra da artmış bir kalp güç düzeni söz konusudur. Doğumdan 2-3 hafta kadar kısa bir süre sonra kalp güç düzeni %40 kadar azalarak gebelik öncesi dönem seviyesine düşer. Kalp güç düzenin düşmesinde azalan kalp atım hızı da etkilidir. Doğumda kan kaybı ve hücre dışı alandan sıvı hareketi ve atılımı kan volümündeki düşüşün sebebidir.
-İDRAR SİSTEMİ
İdrar toplayıcı sistemdeki genişleme, normal haline 6 haftadan daha uzun süre dönemez. Doğum sırasında mesanenin kasılma kaybı , zedelenmesi veya anesteziye bağlı olarak idrarın birikmesi veya idrar alınması veya verilmesi gerekliliği yaratabilir.
-MİDE-BAĞIRSAK SİSTEMİ: Bağırsaklardaki akışkanlık azalması doğumdan sonra bütünüyle düzelir. Fazla miktarda uyuşturucu ila.ç türevi analjezik kullanımı bu düzelmeyi geciktirebilir..
